Ütü Tabanı Nasıl Temizlenir?

Günümüzde neredeyse her evde ütü kullanılmaktadır.  Ütü düzenli olarak kullanılmış olsa da, ütünün temizliği kullananların aklına çok fazla gelmemektedir. Ütünüzü bir süre kullandıktan sonra ütünün levha tabanına bakarsanız kararma ve lekelenmeler olduğunu sizde kolay bir şekilde fark edeceksiniz.

Ütü işlemini yaptığınız sırada ütü hareket ettikçe ütüyle birlikte kıyafetiniz de kaymaya başlıyorsa ya da ütünün taban kısmında  (taban levhası da denmektedir) bir miktar kalıntı fark ederseniz, ütü taban temizliği zamanının gelmiş olduğunun bir göstergesidir. Bu sebeplerden dolayı ütünüzü temizlemek isterseniz ve bu işlemi musluk suyu kullanarak ütünün tabanını temizlemek isterseniz, ütünün tabanında biriken tortuları ütüye ait taban levhasında bulunan buhar deliklerine taşıyabilirsiniz. Ütü tabanında biriken tortuları temizlemek amacıyla, özel olarak tasarlanmış ticari ürünleri bu işlemler için kullanabilirsiniz.

Sirke, tuz, kabartma tozu, diş macunu ya da bulaşık sabunu gibi evinizde rahatça bulabileceğiniz ev eşyalarını kullanarak ütünüzü çeşitli temizleme yöntemleri de vardır.

Sirke ve Tuz Kullanımı

• Ütü tabanı temizleme işlemlerinden ilki olan, sirke ve tuz yardımı ile ütünüzü nasıl temizleyebileceğiz şimdi sizlere anlatacağız. 1/10 oranda sirke ve tuz çözeltisini bir tencereye aktarın. Bu işlemlerin ardından tenceredeki karışımı bir güzel karıştırın. Tencereyi dikkatli bir şekilde ocak üzerine yerleştirin. Bu işlemin ardından ocağınızın altını yakın. Bu işlemi karışımınızdaki tuz eriyene kadar devam ettirin. Bu işlemler sırasında yardımcı olmak amacı ile işlem boyunca tencerenizi belli aralıklarla karıştırın. Tenceredeki tuz eridikten sonra sirkeninse buharlaşmaya başlamamasına dikkat ederek tencerenin altındaki ateşi dikkatli bir şekilde söndürün.
• Bu işlemleri tamamladıktan sonra Isıtılmış sirke ve tuz çözeltisine temiz bir bez batırın. Bulaşık yıkama sırasında kullandığınız eldivenler gibi su geçirmez eldivenler giyerek ellerinizi sıcak karışımdan koruduğunuza emin olun. Bu işlemleri uygularken ütüyü koyacağınız yüzeye gazete kağıdı ya da havlu gibi eşyalar serebilirsiniz. Aksi durumda sirkenin asit bir özelliğe sahip olması nedeni ile taş ya da mermer gibi yüzeylere kalıcı zararlar verebilir.
• Bu işlemleri de uyguladıktan sonra dikkatli bir şekilde Ütü tabanı  temizleninceye kadar hafif bir şekilde ütünüzü silin.  Bu sırada ütüde biriken tortu ve kirler sebebiyle muhtemel yığılmaları gidermek için buhar deliklerini de fırçalamayı unutmamalısınız.  Temizleme işlemini yaptığınız sırada Gerekirse ütünün dışını da silmelisiniz. Sirke ve tuz karışımının ütünün taban levhasındaki yanık izlerini de kaldırabileceğini unutmayın. Eğer bu işlem için kullandığınız bez tabandaki yığılmayı temizlemekte yeterli değilse, sert fırça ya da mutfak süngeri yardımıyla bu işlemi tekrar deneyebilirsiniz. Bu işlemler sırasında kullandığınız malzemelerin metal olmadığına dikkat edin, aksi takdirde ütünüzü çizebilir ya da zarar verebilirsiniz. 

Kabartma Tozu (Sodyum Bikarbonat) Kullanımı

• Ütü tabanındaki lekelerle baş etmede bir başka yöntem ise kabartma tozudur. Öncelikle bir kaba 1 çorba kaşığı suya karşılık 2 çorba kaşığı kadar da kabartma tozu ekleyin. Kabınızda Hiçbir su tanesi kalmayıncaya kadar küçük kapta karıştırın. Karışımı hamur kıvamına getirin.
• Hazırladığınız Hamuru ütüye yaymak için spatuladan yardım alabilirsiniz. Bu işlemi yaparken özellikle kirin güçlü olarak biriktiği alanlarına daha fazla özen gösterin. Bu hamurla ütünüzün buhar deliklerini de kaplamalısınız. Hazırladığınız hamuru çok fazla kalın yapmamak kaydı ile, tabanı düzgünce kaplamaya yetecek kalınlıkta hamuru ütü tabanına sürün.
• Bu işlemleri yaptıktan sonra bir süre bekleyin ardından yapıştırdığınız hamuru nemli bir bez yardımıyla çıkarın. Daha katı olmuş noktaları fırçalamakta tereddüt etmeyin.  Bu işlemi hiçbir hamur kalmayıncaya, silik yığılmalar ortadan kalkıncaya kadar devam ettirin. 
• Ütü tabanı tüm hamurlardan arındırdıktan sonra Buhar deliklerini pamuklu çubuk yardımı ile temizleyin. Pamuk çubuklarını suya batırdıktan sonra ütünün buhar deliklerine sokun. Buhar delikleri mineral artıklarıyla fırınlamış kabartma tozu macununu çıkarmak için yeteri kadar fırçalayın. Buhar deliklerini temizledikten sonra ütüyü dikkatli bir şekilde lavabonuza getirin. Bu işlemler sırasında buhar deliklerine girmiş olabilecek suyu boşaltın. Ütünün buhar deliklerini çizebilecek kağıt klipsleri ya da başka sert, metal parçalar kullanmaktan çekinin.
• Bu işlemlerin ardından ütünün su haznesini su ile doldurun. Ardından ihtiyaç duymadığınız bir bezi ütüleyin. Yapışkan olmayan kalıntılar lekelenmeye neden olabileceği için, bu işlem sırasında ihtiyacınızın olmadığı bir bez kullanmalısınız. Ütüyü en yüksek seviyesine getirerek 1 ya da 2 dakika boyunca ütüleyin. Temiz su, ütünün içinde kalan tortuları bu sayede temizleyecektir. 

Ütü Tabanına Yapışan Kumaş, Naylon ve Plastik Nasıl Temizlenir?

• Ütü tabanına yapışan herhangi bir kumaş parçalarını, naylon ya da plastik gibi ürünleri temizlemek için alttaki yöntemlerden bir ya da birkaçını uygulayabilirsiniz.
• Ütü tabanında kahverengi benzeri yanık lekeleri oluştuysa, biraz sirke ile tuzu karıştırıp temiz bir bezle birlikte ütünün altını ovarak silebilirsiniz.
• Bu işlemlerin ardından kağıt havlu ya da gazete kağıdı üzerine bir miktar tuz dökün. Ütünüz sıcakken tuzlu kağıdın üzerinde ütüyü gezdirin.
• Ütünüzü bir süre tuzlu kağıdın üzerinde gezdirdikten sonra kullanmadığınız bir bez parçasının üzerine bir miktar bal mumu sürün. Ardından ılık ütüyü bal mumu sürdüğünüz bu bezin üzerinde gezdirin.
• Bu işlemlerin ardından elinize bir adet Çiğ patates alın, patatesi dikkatli bir şekilde ikiye bölün. Ardından bir miktar ütüyü ısıtın,  ütünüz ısındıktan sonra ütünün levha tabanını dikkatli bir şekilde patatesle ovun.
• Ütünüz sıcakken altına yağ sökücü sprey sıkın. Tabanı silmekte bulaşık teli (ancak ütü tabanını çizebileceğini unutmayın) tercih edebilirsiniz ya da yumuşak bir fırça yardımıyla yapabilirsiniz. İşlem bittikten sonra ütünün su haznesine bir miktar su koyun ve dikkatli bir şekilde fişe takın. Bu işlemlerin ardından su fışkırtarak buhar atın ki daha sonra yapacak olduğunuz ütülerden önce yağ sökücü, ütünün buhar deliklerinden çıksın.
• Tuz, sirke ve suyu kap içerisine koyun ve güzel bir şekilde karıştırın. Sonrasında ütü tabanına bu karışımı sürün. Bir bez yardımı ile silerek yapışan kirleri ütüden sökebilirsiniz.

Diğer Ev Ürünlerini Kullanmak

• Bu işlemler eviniz de rahatlıkla bulabileceğiniz malzemelerle de yapılabilir. Bir kaba bir miktar Sıcak su ile birlikte hafif bulaşık deterjanı kaba koyun ve karıştırın. Bu işlem için kullanacağınız bulaşık deterjanı miktarı, ütünün ne kadar kirli olduğuna bağlıdır. Elde edilen karışımın, bulaşıkları temizlemekte kullandığınızdan daha az yoğun olması gerektiğini unutmayın.
• Hazırladığınız bu karışımın içine pamuk bezi batırdıktan sonra ütünün levha tabanını güzel bir şekilde silin. Bu bez yardımı ile buhar deliklerini de ovuşturun, çünkü bu noktalar kirlerin birikimlerinde önemli noktalardandır. Ayrıca ütüden herhangi bir kiri gidermek için ütünün kalan kısmını da silebilirsiniz. Bu tür hafif bir temizlik, teflon kaplı tencere gibi malzemelerde herhangi bir maddenin yapışmasını önleyen, ancak çizilmeye karşı çok hassas olan Teflon kaplı ütü taban plakalarında kullanmak idealdir.
• Bu işlemlerin ardından bezi su ile nemlendirerek ütüyü güzel bir şekilde temizleyin.  Bulaşık deterjanının izleri yok olana kadar bu işleme devam edin. Ütüyü kuruması amacıyla ütü masasının üzerine yerleştirin. Damlayan suyu yakalamak için ütünün altına havlu koyabilirsiniz.
• Ütü tabanına az miktarda diş macunu sıkın. Jel diş macunu yerine beyaz diş macunu kullanmanızı öneririz. Jel diş macununun yetersiz miktarda köpürme etkisi vardır. Diş macununu sıkarken fazla kullanmamaya dikkat edin. 
• Diş macununu ütü tabanına yaydıktan sonra biz bez yardımı ile ovun. Ütünün buhar deliklerine özellikle dikkat edin, çünkü orada çeşitli kalıntılar oluşmaya ve birikmeye başlar. Ütünün levha tabanı özellikle kirliyse, kiri çözmek için bir mutfak süngeri ya da ovalayıcı da kullanabilirsiniz.  Bu işlemler için metal ovalayıcı kullanmaktan kaçının, zira bu ütü tabanına zarar vererek çizebilir.
• Diş macununu silerken, nemli bir bez ile silin. Diş macununun ütü yüzeyinde hiç kalmamasını sağlamak amacıyla iyice sürtün. Aksi takdirde, ütünüzü kullanmaya çalışırken kıyafetlerinize zarar vererek leke yapabilirsiniz.
• Ütünün su haznesini doldurduktan sonra bezi ütüleyin. Ütü tabanındaki kirler lekelenmeye neden olacağından, kullanmadığınız bir bez tercih etmenizde fayda var. Bu işlemlerin ardından ütüyü en yüksek seviyesine getirin. 1 ya da 2 dakika ütüleme işlemine devam edin. Temiz su, buhar deliklerinde birikmiş olabilecek diş macununu süpürecektir.  Ütüleme işleminin ardından ütünün içinde Kalan suyu lavabo içerisine boşaltın ve ütünüzü silerek iyice kurutun.

İpuçları

• Bu yöntemlerden herhangi birini denemeden önce ütünün üretici talimatlarını dikkatli bir şekilde kontrol etmelisiniz. Bazı ütüler üretim teknikleri nedeniyle özel temizleyiciler gerektirir. 
• Ütünüzü nasıl temizlemek istiyorsanız temizleyebilirsiniz ancak üreticinin talimatlarına uyarak bu işlemi yapmaya özen gösterin, ütünüzü daima suyla doldurarak buhar deliklerini temizlemek için buhar püskürtmeyi aktif edin.

Uyarılar

• Ütünün levha tabanının malzemesi konusunda üretici kitapçığına göz atmanızda fayda var. Aksi takdirde yukarıda belirttiğimiz Yöntemlerdeki temizlik araçları ütü tabanına uygun değilse ütü tabanına zarar verebilir.
• Her temizleme yönteminin ardından ütüye su doldurarak çalıştırın. Ütünün su haznesine su doldurduktan sonra buhar üfleterek ihtiyacınızın olmadığı bir bezi ütüleyin. Bu şekilde buhar deliklerine giren temizlik karışımı da temizlenmiş olacaktır. Aksi durumda temiz çamaşırlar ütülenme esnasında leke olabilir.

İhtiyacınız Olabilecek Malzemeler 

• Bulaşık süngeri
• Bulaşık sabunu
• Temizlik bezi
• Tuz
• Sirke (elma ya da üzüm olabilir)
• Kabartma tozu
• Pamuklu çubuk
• Eski gazete kağıtları
• Yağ sökücü
• Diş macunu